Hoe kan ik het beste van mijn partner scheiden als we samenwonen?

U woont samen en heeft kinderen. U bent niet getrouwd en heeft geen geregistreerd partnerschap. U wilt uw partner verlaten, maar hij/zij heeft daar grote moeite mee. Wat kunt u doen?

Het melden van de boodschap om uit elkaar te gaan, is uiteraard lastig. Daarom is het belangrijk om deze melding met aandacht te doen. Het is goed om samen te praten over uw redenen om een punt te zetten achter de relatie en de gevoelens die bij deze stap komen kijken. Dat is vaak niet makkelijk.
Misschien een open deur, maar vertel persoonlijk aan uw partner dat u uit elkaar wilt gaan. Dus niet via de mail, een chat of een telefoontje. In een persoonlijk gesprek kunnen partners elkaar aankijken en elkaars gezichtsuitdrukking lezen. Zorg dat u samen genoeg tijd en ruimte heeft om het gesprek te voeren. Geef uw partner de tijd om uw boodschap te verwerken.

Uit elkaar met een samenlevingscontract

Als er een samenlevingscontract is, dan staat daar meestal in dat dit schriftelijk beëindigd kan worden. Er komt verder geen rechter aan deze ‘scheiding’ te pas. Maar u moet toch een heleboel zaken regelen. Hieronder zetten we de belangrijkste op een rijtje.

De kinderen

Heeft u samen kinderen onder de achttien jaar? Dan moet de zorg verdeeld worden en is het in beginsel – verplicht om een ouderschapsplan op te stellen. Ook na de relatie blijft u als ouder beiden verantwoordelijk voor de zorg van de kinderen. Daarvoor is het noodzakelijk dat de vader destijds het kind heeft erkend bij de burgerlijke stand. Sinds 1 januari 2023 is het niet langer noodzakelijk om gezamenlijk gezag aan te vragen bij de rechtbank; bij erkenning krijgt de ongehuwde/niet-geregistreerde partner automatisch gezamenlijk gezag met de moeder. Let op; is een kind vóór 1 januari 2023 erkend, dan moeten beide ouders het gezamenlijke gezag nog wél regelen. U heeft mogelijk recht op kinderalimentatie. Beide ouders zijn namelijk wettelijk verplicht om bij te dragen in de verzorging en opvoeding van de kinderen. De ouder die de meeste zorg op zich neemt (de hoofdverzorger), ontvangt meestal een bedrag van de andere ouder. Hoe hoog de alimentatie is, hangt af van de financiële behoefte van de kinderen en de draagkracht van de alimentatieplichtige. Wanneer u co-ouderschap over de kinderen afspreekt, zijn er andere manieren om de kosten van de kinderen te verdelen, bijvoorbeeld door een kinderrekening te openen waarop u beiden (naar draagkracht) een bijdrage stort. Een gespecialiseerde familierecht mediator/ advocaat kan u hierover informeren.

Het huis

Daarnaast moeten er goede afspraken komen over uw woning. Is er sprake van een koophuis? Dan moet beslist worden of de woning wordt verkocht of dat één van u beiden in de woning blijft wonen. In dat laatste geval moet worden afgerekend met de vertrekkende partner.
Woont u momenteel in een huurhuis? Dan moet u kijken op wiens naam de woning staat. De hoofdhuurder kan zonder problemen (mits hij/zij de huur betaalt) in het huis blijven wonen. Staat het huurcontract op beide namen en wil één van u in het huis blijven? In dat geval moet u samen gezamenlijk aan de verhuurder vragen of hij dit accepteert. Let op: de verhuurder is hier niet toe verplicht.

De inboedel

In het samenlevingscontract staan ook de eventuele afspraken over de inboedel. Zijn die afspraken er niet? Dan moet u samen de spullen onderling verdelen. Dat kan nogal een klus zijn. Probeer tot een eerlijke verdeling te komen, bijvoorbeeld door eerst samen een lijst te maken waarop u alle spullen een waarde toekent.

Uit elkaar zonder samenlevingscontract

Uiteraard moeten er ook afspraken gemaakt worden over het huis als u uit elkaar gaat zonder samenlevingscontract. De overeenkomsten over de kinderen worden vastgelegd in het verplichte ouderschapsplan. De inboedel moet u samen in evenredig verdelen.